16/02/2019
Voor de eerste keer hebben wetenschappers, onder wie een Vlaamse entomoloog, de wereldwijde insectensterfte in kaart gebracht. Hun analyse van 73 bestaande studies, van Australië en China tot Amerika en Europa, schetst een schrikwekkend beeld. In enkele decennia kan 40 procent van de soorten verdwijnen. "De laatste 25 tot 30 jaar is het totale insectenbestand wereldwijd met 2,5 procent per jaar afgenomen. Het gaat dus heel erg snel”, zegt onze landgenoot Kris Wyckhuys in de krant De Morgen.

Op verschillende plekken in de wereld is de achteruitgang van het insectenbestand al aangetoond. De grootste zorg ontstond na een onderzoek in Duitsland. Daar bleken de insectenvallen, die jaarlijks in natuurgebieden worden uitgezet, jaar na jaar leger te zijn. In een kwarteeuw tijd bleek zo 75 procent van de totale populatie aan vliegende beestjes geslonken. Het was onder meer deze vaststelling die Kris Wyckhuys, een Belgische bio-ingenieur en insectdeskundige, deed beslissen om een allesomvattende review te maken.

Samen met een collega heeft de man 73 bestaande studies bekeken, van Australië en China tot Amerika en Europa. "We zijn zeer gealarmeerd", zegt Wyckhuys aan de krant De Morgen terwijl hij de cijfers overloopt. 40 procent van de soorten blijkt in groten getale verminderd te zijn. 33 procent is met uitsterven bedreigd. Het wordt tijd dat de mensen dat beseffen, vindt Wyckhuys. "Ze zijn veel te weinig bezig met het lot van de mug of de teek of de wesp. Voor de meesten zijn dat vooral vervelende organismen, een soort van venijn." Volstrekt onterecht. "Insecten liggen aan de basis van het wereldwijde ecosysteem. Ze zijn vooral heel erg nuttig. Ze bestuiven en recycleren, zijn de natuurlijke vijanden van plaagdieren als bladluizen en rupsen. Ze zorgen voor balans."

Als de vliegende, kruipende en zwemmende diertjes straks verloren gaan, dan zitten we volgens hem met een gigantisch probleem. "We kunnen echt niet zonder.” De natuur zal door de afname van het aantal insecten een pak verarmen. Maar ook de mens zal lijden. Welke problemen wij in de toekomst kunnen krijgen, hangt af van het soort van insect dat verdwijnt. "Vlinders zijn bekende bestuivers", zegt Thomas Merckx, bioloog aan UCLouvain. Vlinders maar ook wespen, kevers, bijen en vliegen zijn mee verantwoordelijk voor de bestuiving van onze fruit- en groenteteelt. "Mestkevers recycleren dan weer de mest die zoogdieren op de grond laten vallen. De nutriënten, die planten gebruiken om te groeien, komen dankzij hen in de bodem terecht."

Wyckhuys heeft het over een waterval van problemen. Dat komt omdat insecten zelf voedselbronnen zijn voor dieren hoger in de keten. Denk aan vleermuizen, vogels, spinnen, vissen. De beschuldigende vinger mogen we naar onszelf richten, stellen de onderzoekers. Het zijn de overpopulatie en de overconsumptie die de hoofdoorzaken zijn. "We zijn gewoonweg met te veel. En we gaan daarenboven ook nog eens ondoordacht om met de hulpbronnen van de aarde", zegt bioloog Merckx. Veel insecten verliezen hun habitat, omdat we veel wilde natuur opofferen om onze huizen neer te poten en akkers aanleggen om in onze voedselbehoefte te voorzien. "Daar komt bij dat we ons beroepen op intensieve landbouw die veel gebruikmaakt van pesticiden. De insecten die dat gif opnemen, zijn eraan." Volgens Wyckhuys speelt ook de klimaatverandering een rol, maar is dat zeker niet de belangrijkste oorzaak.
Bron: Vilt.be